Page 10 - Dosta Doğru Dergisi 1. Sayı
P. 10
lanmış gibi zannedildi. Sanki şeriatın dış ölçülerinin celikler, teypten kayda geçirilen Gülden Bülbüllere adlı
tatbik olmadığı gibi tarikat da yasaklanır yasaklanması dört ciltlik sohbet kitaplarında var.
tatil olduğu kanaati yaygınlaştı… Halbuki, bu konulara 6. Erzincan’ın tasavvuf tarihindeki yeri ve hakkın-
gönülden bağlı olan şahsiyetler, şeyhini ve muhiplerini da düşüncelerinizi anlatır mısınız?
bulduğu gibi tarikat yollarını sürdürdü. İşte bu sebepten Terzi Baba’nın Erzincan’ın tasavvuf tarihinde önemli bir
bazı tarikatların bazı zâhir adapları da yasaklara bağlı ola- yeri var, özellikle adına yapılan kabristanla da çok iyi bilinir.
rak kaldırıldığı görüldü. İkinci gözle görülecek farklı anla- Ayrıca Leblebici Hazretleri ile Salih Baba’nın tasavvufi
yışlara bağlı emirler olarak küçük değişiklikler görüldü, şiirleriyle meşhurdurlar. Bu evliya şairlerin tezlere konu
ama temelde tarikat ve tasavvuf ile ilgili olarak esaslar olan birer divanları vardır ve özellikle Salih Baba’nın
aynıdır, çünkü mesele Allah yoludur… ilâhileriyle, şiirleriyle çok sevilir. Pîri Sâmi Hazretleri’nin
5. Tasavvufla ilgili kendi tecrübelerinizi ve bir hatı- müridi olan Salih Baba, onun kerametiyle 40 gün
ranızı anlatır mısınız? boyunca şiir söyler ve o sözler tarikatin inceliklerini ifade
Ben de birçok Müslüman genç gibi biraz önce anlat- etmeye vesile olur. Pîri Sâmi Hazretleri’nin müritlerinin
tığım şekilde düşünüyor ve inanıyordum. Tasavvufun veya halifelerinin sohbetlerinin Salih Baba’nın tasavvufi
tarihine ait görüş, inanış ve yaşayış olarak gördüğüm şiirleri ile söze başlamaları, dinleyenler için gerçekten
hususları, zamanla devri kapanmış gibi düşüyordum. büyük bir bereketli olur. Bu gün Salih Baba’nın tasavvufi
Mevlâna, Yunus Emre ve şiirlerinden oluşan divanı,
Anadolu Evliyaları ile ilgili gerek açıklamaları ve
kitapları okumuştum, ba- gerekse kelime açıklamaları,
zılarının kabirlerini ziyaret okuyucuların büyük bir
ettim. Fakat hocalarımız ve kültürü oluyor. Özellikle
bu kültüre saygı duyanlar Fehmi Kuyumcu bu divanın
biraz önce anlattığım gibi yayınıyla ilgili olarak kitabın
geçip gitmiş ve özellik- arkasına verdiği açıklamalar,
le Osmanlı dönemine ait gerekçe bu divanın ve gerekse
bir yaşayış olarak görü- tarikatla açıklamalar bir hayli
yordum. Bu devrin derviş faydalıdır. Rahmetli Fehmi
gönüllü ve son derece kül- Kuyumcu’nun şeyhi Dede
türü iki şahsiyeti tanımak, Paşa’dan öğrendiği hususları
bana göre bir hayli görüş önsözde ve arkadaki alfabetik
değişikliğine yol açtı. Rah- olarak verdiği bilgiler
metli Fethi Gemuhluoğlu gerçekten çok zengindir.
ile Ekrem Ocaklı gibi şahsi- Dede Paşa’nın şeyhi ile
yetleri tanıyınca, bize özgü halifesi Abdurrahman Reyhan
bir hayat tarzıyla, okuyup Efendi hazretleri yanında,
duyduğumuz bir şekilde, onun dedesi olan Beşir Efendi
işte tasavvufun özüne uy- hazretlerinin önemli bulduğu
gun, işte öyle duyduğu- pek çok şey bu kitapta yer
muz gibi yaşanabileceğini alır. Ayrıca, bu üçünün de
öğrendim. İkisi de farklı özel nitelikteki kabirleri de
tarikatlarda idiler, ama gayeleri Erzincan Ansiklopedi adlı kitapta pek Terzi Baba Mezarlığı’ndadırlar.
çok Erzincanlı evliya anlatılır. Bu söylediğimiz çok meşhur
aynı olan, Allah yolunda irfan
sahibi şahsiyetleri tanımakta hususlardan başka, rahmetli
çok memnun oldum ve her şeyi farklı görmeye başladım. Rıfkı Kaymaz dostun Erzincan Ansiklopedi adlı kitapta
Onlara Necip Fazıl kadar minnettardım, çünkü Üstad işin pek çok Erzincanlı evliya anlatılır. Bizim gibi pek çok
aslını anlatıyor, kitaplarında büyük evliyaların hayatları- Anadolu kökenli veya Rumeli asıllı, Erzincanlı evliya
nı anlatıyordu, fakat bu iki şahsiyet yaşıyorlardı. Elbette muhabbetinden ötürü pek çok gönülden Erzincanlı var.
merhum Ekrem Ocaklı, Dede Paşa’yı anlattığı gibi, son Bu şehirlerin önemli pek çok sahib-i belde olduğunu
devrin pek önemli evliyasını tanıyıp anlatarak tanıttığı biliyoruz…
gibi tarikatla bunların inceliklerini de gösterirdi. Bunlar 7. Tasavvufi edebiyat ve özellikle de şiir konusun-
kadar Abdurrahman Reyhan Efendi hazretlerini de tanı- da neler düşünürsünüz?
yıp sohbetlerini dinledim, pek tasarruflarını gördüm ve Bu edebiyat, İslâmî ölçüleri ve tasavvufî duyuş tarzını
bunların hikâyeleri çok zordur. Onun kerametlerini bir eserlerinde dile getirenlerin edebiyatıdır. İslâm’ın doğu-
şekilde anlatmak çok zor; onun anlattığı tasavvufa ait in- şuyla başlamış, onun gelişmesiyle gelişmiş, Müslümanla-
8 | Dosta Doğru Mayıs 2013
