Page 17 - Dosta Doğru Dergisi 4. Sayı
P. 17
k ve Edep
Fakir Hadim
“Davud-i Tai şöyle anlatır: 20 yıl Ebu Hanife
Hz. ile birlikte bulundum, bu zaman zarfında
ayaklarını uzattığını hiç görmedim. Kendisine
yalnızken ayağımı uzatmanın ne mahsuru var
dedim. Bana “Cenab-ı Hak karşısında edepli
olmak daha efdaldir.” dedi.”
Aşk ve edep birbirlerinden ayrılmayan iki sanı insan etmekte ahlaki fazileti temel kabul
cevherdir. Bunlara sahip olmanın yolu, iman, etmiştir. Hz. Peygamber (S.A.V) şöyle buyur-
ibadet ve ihsandan geçer. Bunun için de, bü- muştu: “Beni Rabbim terbiye etti ve edebimi
tün söz ve hareketlerimizi Kur’ân ve Sünnet-i ne güzel yaptı.” Edep bir toplumda, örf, âdet ve
Seniye doğrultusunda yapmak gerekir. Buyrul- kural hâlini almış iyi tutum ve davranışlar diye
muştur ki; mümin odur ki batını ve zahiriyle, ifade edilir. Ayrıca edebi iradeye bağlı, davra-
bütün halleri ve sözleriyle Muhammedi sün- nışlardaki güzel görünüm diye de tanımlarız.
nete sıkı sıkıya bağlı kimsedir. Şeriat terazisi Edep, kulun zahirinin ve batınının yani dışının
elimizde olacaktır. Hz. Mevlana; Pergelin sivri ve içinin terbiye ile güzelleşmesidir. O zaman
ayağını Kur’ân ve hadis üzerine koy, diğer aya- edepli bir insan olur. İmam-ı Rabbanî (K.S.)
ğını açabildiğince aç buyurmuştur. Dervişin bir edebi muhafaza etmek zikirden, tefekkür-
fikri ne ise, zikri de o olmalıdır. Fikir ve hare- den, murakabe ve teveccühten çok daha efdal-
ket birbirine paralel olmalı, öğrendiklerimizle dir buyurmuştur.
amel etmemiz ve onları uygulamaya sokmamız
gerekmektedir. Ehli diller arasında aradım, kıldım edep
Her hüner makbul imiş, illa edep, illa edep
İnsanın yaradılışından maksat Allah’a İfadesi edebi güzel bir şekilde çerçevele-
kulluktur. Kurân ile tanıtılan İslam ahlakı- mektedir. Hz. Mevlânâ kalbin imanı edeptir,
nın hürmet, merhamet ve hizmetten ibaret üç buyurmaktadır. Bir hadisi şerifte; İslam güzel
ayağı vardır. Bunlar bizi edebe ulaştırmaya bir ahlaktır, buyrulmuştur. Ulvi dinimizde ahlak-ı
vesiledir. Merhamet, hizmet ve hürmetin des- hamide, terbiye ve edebin yeri çok yücedir.
tekçileri ise sabır, şükür ve aftır. İslam dini, in- Edep ve ahlakta en yüksek olanınız, imanda en
dosta doğru 16 | şubat 2014
