EBÛ ALI FARMEDÎ
Kuddise Sirruh
Dogumu:Farmed, 407 H. / 1016 M.
Vefâti:Tus, 477 H. / 1084 M.
Semâili
Ona boylu, esmer tenli, gür kasli idi.Gözleri ve kirpikleri siyah, alni genisti.Müridlerine bir babadan daha sefkatli idi.Herkese mahabbeti galibdi.Horasan mesayihinin seyhi, vaktinin feridi ve selef mezhebinde muhakkiklardan idi.
Zâhir ilimlerini evvela Nisabur’da Seyh Ebû Said Ebû’l-Hayr hazretlerinden, sonra Ebû’l-Kasim Kuseyrî hazretlerinden tahsil etmistir.Bâtin ilimlerini evvela Seyh Ebû’l-Kasim Gürkânî et-Tûsi hazretlerine sonra da Ebû’l-Hasen Harakâni hazretlerine candan hizmet ederek, hesapsiz feyizlere müstagrak olmustur.
Gençliginden beri hizmet ehli idi.Gittikçe ask ve sevki arttigindan, üstazlarinin izin ve müsaadeleri ile diger üstazlara da devam ederdi.Gerekli hizmetleri buyurulmadan yapar, böylece büyük teveccühlere mahzar olurdu.
Bir gün üstazi, Ebû’l-Kasim Kuseyrî, boy abdesti almak üzere hücresinde yikanirken, bir kova su tedarik ederek, hazretin odasinin kapisinin önüne koyar ve su getirdigini hissettirerek oradan uzaklasir.Kuseyrî hazretleri meger böyle fazla bir suya ihtiyaç hissedermis.Bundan memnun olur,guslünü ve abdestini tamamlar, çikinca bu suyu kim getirdi diye sorar.Ebû Ali acaba yanlis bir is mi yaptim diye korkar ve çekinir ve sonunda söylemek zorunda kalir.Bunun üzerine Ebû’l-Kasim Kuseyrî hazretleri:”Ey Ebû Ali, bizim yetmis senede kazandigimiz mertebeleri sen bir kova su ile kazandin.Hizmetindeki firasetin seni daha çok yükseltir oglum, Allah râzi olsun” diye duâ eder.
Kuseyrî’nin yaninda mücâhede ve riyâzatla hizmete devam eder ve yakin zamanda halinde büyük degismeler olur.Müsaadeleri ile Seyh Ebû’l-Kasim Gürkâni hazretlerinin yaninda hizmete girer.Yüksek füyûzata nâil olur.Gittikçe ask ve sevki arttigindan, Gürkâni hazretlerinin de müsaadeleri ile zamanin kutbu ve gavsi Ebû’l-Hasen Harakâni hazretlerinin hizmetlerine kosar.Aldigi feyizle halkanin büyük erlerinden ve zamanin feridi olur.
Asrinda selef mezhebi üzerinde söz sahibi idi.Huccetü’l-Islâm Imam Gazzâlî,Ebû Ali Farmedî’ye ciddiyetle hizmet edip onun elinde ictihad derecesine yükselmistir, onun halifelerindendir.Ebû’l-Hasen, Postî ve Yusuf Hemedânî’yi de yetistirmistir.
Silsilede emaneti Ebû’l-Hasen Harakânî hazretlerinden almistir.”Mahzeni nûr-i hidayet” diye anilir.